H νέα Συλλογική Σύμβαση Εργασίας του ΣΕΚΑ

Ο Σύλλογος Εκτάκτων Αρχαιολόγων (Σ.ΕΚ.Α.) υπέγραψε στις 24/09/21 νέα Συλλογική Σύμβαση Εργασίας, με συμβαλλόμενο (όπως και σε όλες τις προηγούμενες περιπτώσεις) τον Πανελλήνιο Σύνδεσμο Τεχνικών Εταιρειών (Σ.Α.Τ.Ε.). Το γεγονός της υπογραφής της νέας ΣΣΕ είναι μια ιδιαίτερα σημαντική και θετική εξέλιξη για τον Σύλλογό μας, καρπός προσπάθειας που εκκινήθηκε το 2015 και μπήκε σε ουσιαστική διάσταση το 2017, και η οποία αναπτύχθηκε μέσα στο γνωστό αντεργατικό και αντισυνδικαλιστικό γενικό πλαίσιο.

Επισυνάπτεται το κείμενο της ΣΣΕ, στην τελευταία σελίδα της οποίας αναπτύσσεται ο Πίνακας Αποδοχών.

Η ΣΣΕ του ΣΕΚΑ είναι αναρτημένη και στην σελίδα του ΟΜΕΔ, στον ακόλουθο σύνδεσμο:

https://www.omed.gr/sites/default/files/RythmiseisEtosKeimeno/%CE%A0%CE%9A18_2021%20EKTAKTVN%20ARXAIOLOGVN.pdf

Μνημείο αδιαφορίας ή προκλητικής απαξίωσης;

Κοινή καταγγελία ΠΣΕΠ ΥΠΠΟ - ΣΕΚΑ

για τη στάση της Διοίκησης της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων

η οποία εμπλουτίζει την έννοια της «εργασιακής ομηρίας»

Το Πανελλήνιο Σωματείο Εκτάκτου Προσωπικού του Υπουργείου Πολιτισμού (ΠΣΕΠ ΥΠΠΟ) και oΣύλλογος Εκτάκτων Αρχαιολόγων (Σ.ΕΚ.Α.), καταγγέλλουμε με τον πιο απερίφραστο τρόπο τη στάση της Διοίκησης της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων (ΕΕΑ), η οποία για δεύτερη συνεχόμενη εβδομάδα αρνείται να ενημερώσει ΙΔΟΧ συνάδελφό μας για την προοπτική παράτασης της εργασίας της. Η στάση αυτή, η οποία εμπλουτίζει την έννοια της «εργασιακής ομηρίας» όπως την έχουμε γνωρίσει, αποτελεί μνημείο είτε αδιαφορίας είτε προκλητικής απαξίωσης προς τη συνάδελφό μας. Ας αποφασίσει η Διοίκηση και η Αναπληρώτρια Προϊσταμένη της ΕΕΑ που φέρει ακέραια την ευθύνη, για ποιο από τα δύο πρόκειται.

Σε όλη τη διάρκεια της εβδομάδας 31/05-04/06, οι ίδιοι οι πρόεδροι των δύο Σωματείων έκτακτου προσωπικού και σε συνεννόηση και συνεργασία των δύο συλλογικών φορέων για να μην κάνουμε κατάχρηση του χρόνου της Υπηρεσίας, προσπαθήσαμε με τυπικό τρόπο να επικοινωνήσουμε με την Διοίκηση της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων και να επαληθεύσουμε την αυτονόητη για εμάς συνέχιση της εργασίας του προσωπικού στο έργο «Δημιουργία Επισκέψιμων Ενάλιων Αρχαιολογικών Χώρων (ΕΕΑΧ) στην Αλόννησο και στο Δυτικό Παγασητικό», που εκτελείται με αυτεπιστασία από την Εφορεία Εναλίων Αρχαιοτήτων.

Στο τελευταίο έγγραφό μας με αρ. πρωτ. 3909 της 04/06/21, προς τους κ.κ. Αι. Δελλαπόρτα (Αναπληρώτρια Προϊσταμένη της ΕΕΑ), Λ. Μενδώνη (Υπουργό Πολιτισμού), Μ. Αντωνόπουλο (Υπηρεσιακό Γραμματέα ΥΠΠΟΑ), Τ. Βελένη (Προϊσταμένη ΓΔΑΠΚ), και κοινοποίηση προς τον Σύλλογο Ελλήνων Αρχαιολόγων (ΣΕΑ), οι δύο Σύλλογοι κατά λέξιν σημειώσαμε για την πολυήμερη μεν, άκαρπη δε, προσπάθεια τόσο της ΙΔΟΧ συναδέλφου, όσο και των εκπροσώπων των ΣΕΚΑ και ΠΣΕΠ ΥΠΠΟ για να ενημερωθούν σχετικώς:

«Θεωρούμε άδικο για τους ΙΔΟΧ συναδέλφους μας οι οποίοι εργάζονται στο έργο και δίνουν τη μάχη για την εργασιακή τους επιβίωση, σήμερα μόνο να υποθέτουν και να μη γνωρίζουν κυριολεκτικώς τι τους ξημερώνει, και παρά τις έγκαιρες και τυπικές προσπάθειές τους να πληροφορηθούν τα σχετικά με το εργασιακό τους μέλλον.

Θεωρούμε απαξιωτική για τα σωματεία μας, οι εκπρόσωποι των οποίων επιχείρησαν να μιλήσουν τηλεφωνικά με την Προϊσταμένη της Εφορείας Εναλίων, άφησαν σχετικά μηνύματα στη γραμματεία της Εφορείας εξηγώντας το επιτακτικό της υπόθεσης, μετέβηκαν στο Βυζαντινό Μουσείο για να πετύχουν εκ του σύνεγγυς συνάντηση, ακόμη να βρισκόμαστε στο σκοτάδι και στην αναμονή μιας απάντησης».

Τα δύο σωματεία, ΠΣΕΠ ΥΠΠΟ και ΣΕΚΑ, θεωρούμε τη «Δημιουργία Επισκέψιμων Ενάλιων Αρχαιολογικών Χώρων (ΕΕΑΧ) στην Αλόννησο και στο Δυτικό Παγασητικό» που εκτελείται με αυτεπιστασία από την Εφορεία Εναλίων Αρχαιοτήτων, ένα πολύ σημαντικό έργο με πολιτιστική βαρύτητα η οποία ξεπερνά την ακτίνα της τοπικής κοινωνίας, και μέσο θετικής προβολής του επιστημονικού αντικειμένου της ενάλιας αρχαιολογίας.

Τα δύο σωματεία, θεωρούμε αυτονόητη τη συνέχιση του έργου αυτού (όπως και κάθε άλλου σημαντικού αρχαιολογικού έργου) το οποίο μάλιστα έχει ήδη αποδώσει πρόοδο και καρπούς, με την παράταση της σύμβασης να είναι προς το συμφέρον της Υπηρεσίας και του Έργου (όπως τεκμηριώνεται και στην Εισήγηση της Επιτροπής Παρακολούθησης του έργου της 19/05/21), και έχει στρωμένο οικονομικό προϋπολογισμό για την επεξεργασία του πλούσιου φυσικού αντικειμένου σε ευρύτερο χρονικό ορίζοντα εργασιών (όπως ορίζεται στην Υ.Α. Αυτεπιστασίας εκτέλεσης του Υποέργου 1 και στο Τεχνικό Δελτίο του Υποέργου).

Η ΙΔΟΧ συνάδελφος αρχαιολόγος που μέχρι και σήμερα εργάζεται στο έργο, είναι ειδικευμένη Μουσειολόγος (επισημαίνουμε ότι η ΕΕΑ δεν διαθέτει άλλον υπάλληλο με την ειδικότητα αυτή, ούτε στο τακτικό προσωπικό της), και έχοντας εργαστεί από την αρχή του έργου (με την ολοκλήρωση της πρώτης πιλοτικής λειτουργίας) έχει σχηματίσει σαφή και εμπεριστατωμένη εικόνα της φύσης, των ιδιαιτεροτήτων των εναλίων αρχαιοτήτων και του προς εκτέλεση φυσικού αντικειμένου, έχει αποκτήσει ειδική πείρα επί της συγκεκριμένης εργασίας της, ενώ διαθέτει και την πολύτιμη εμπειρία στη διεξαγωγή διεθνών διαγωνιστικών διαδικασιών λόγω προηγούμενης εργασίας.

ΠΣΕΠ ΥΠΠΟ και ΣΕΚΑ κατέληγαν στο κοινό τους έγγραφο πως «θεωρούμε αναγνωρισμένη τοις πράγμασι την ανανέωση της σύμβασης εργασίας της συναδέλφου, και, καθώς υπάρχει αντικείμενο και χρηματοδότηση, καλούμε χωρίς άλλη καθυστέρηση την Εφορεία Εναλίων να αναγνωρίσει με τυπικό τρόπο αφενός τη συνέχιση της εργασίας της συναδέλφου, αφετέρου την απρόσκοπτη ανάπτυξη των εργασιών για το σημαντικό εν λόγω έργο. Κάθε άλλη σκέψη από την πλευρά της Διοίκησης της ΕΕΑ, δεν αποτελεί μόνο αντεργατική πρόκληση σε βάρος της εργαζόμενης συναδέλφου, αλλά απειλεί να τινάξει στον αέρα το έργο “Δημιουργία Επισκέψιμων Ενάλιων Αρχαιολογικών Χώρων (ΕΕΑΧ) στην Αλόννησο και στο Δυτικό Παγασητικό”, τόσο από την άποψη των διαδικασιών όσο και από την άποψη των χρονοδιαγραμμάτων».

Λίγες ώρες μετά την προώθηση του εγγράφου αυτού, στο κλείσιμο της πρώτης εβδομάδας του Ιουνίου, η ΙΔΟΧ συνάδελφος ενημερωνόταν προφορικά για την απόλυσή της. Η ΕΕΑ …«παρέλειψε» να ενημερώσει την εργαζόμενη, τόσο πριν, όσο και μία εβδομάδα μετά, για την (αδικαιολόγητη όσο και προκλητική) μη ανανέωση της σύμβασής της.

Προφανώς, για την Αναπληρώτρια Προϊσταμένη της ΕΕΑ, από την οποία όλοι περίμεναν μία απάντηση, δεν είχαν και ιδιαίτερη σημασία

α) ούτε τα συνεχή ερωτήματα της ΙΔΟΧ συναδέλφου και των εκπροσώπων των δύο σωματείων, τα οποία συναντούσαν μόνο την άγνοια του προσωπικού της ΕΕΑ, το οποίο και αυτό βρισκόταν σε αναμονή της επίσημης θετικής εντολής από την πλευρά της Αναπληρώτριας Προϊσταμένης,

β) ούτε η «παράλειψη» στο αμέσως προηγούμενο χρονικό διάστημα ειδοποίησης προς τη συνάδελφο να λάβει το σημαντικό αριθμητικά υπόλοιπο ημερών αδείας της (δύο εβδομάδες) στο πλαίσιο της πρώτης σύμβασης, γεγονός που εξάλλου αποτελούσε εύλογο υπαινιγμό από την πλευρά της ΕΕΑ για τη συνέχιση της εργασίας της

γ) ούτε το γεγονός ότι, μέχρι και τις 4 Ιουνίου, η συνάδελφος καθημερινώς ταξίδευε από την Χαλκίδα στην Αθήνα συνεχίζοντας ως όφειλε να προφέρει την εργασία της (με την μετακίνηση αυτή να είναι γνωστή στην ΕΕΑ).

Καλούμε την Αναπληρώτρια Προϊσταμένη της ΕΕΑ να συνειδητοποιήσει πως οι (μη) ενέργείες της αυτές αποτελούν πρόκληση προς όλους τους ΙΔΟΧ «εργαζόμενους» που δίνουμε καθημερινά τον αγώνα για την εργασιακή μας επιβίωση.

Στον βαθμό που δεν έχει καταγραφεί το ελάχιστο πρόβλημα στη συνεργασία της ΕΕΑ με την ΙΔΟΧ συνάδελφο, και αντιθέτως παρατηρείται αξιοσημείωτη πρόοδος στο έργο από την εξειδικευμένη όσο και απαιτητική εργασία της τελευταίας, και με δεδομένο ότι υφίσταται πλούσιο φυσικό αντικείμενο, και συντρέχουν όλοι οι όροι (οικονομικοί, προγραμματισμός σε βάθος μηνών, κλπ.) για να συνεχιστεί το έργο, θεωρούμε αυτό που στις 04/06/21 επιχείρησε να υλοποιήσει η ΕΕΑ σε βάρος της συναδέλφου, δεν είναι «λύση της συνεργασίας», αλλά (αδικαιολόγητη όσο και προκλητική) απόλυση.

Ωστόσο πιστεύουμε ότι υπάρχει ακόμη ο χρόνος να αναιρεθεί η πολύ κακή αυτή εξέλιξη, και η Αν. Προϊσταμένη της ΕΕΑ να επαναφέρει στην εργασία της τη συνάδελφο. Μετά την αρχική πίεση που ασκήθηκε εκ μέρους της συναδέλφου και των δύο Συλλόγων, φάνηκε να διανοίγεται μια θετική προοπτική, και πάλι όμως χωρίς καμία δέσμευση και καμία συγκεκριμένη ενημέρωση από την πλευρά της Εφορείας.

Καλούμε ξανά την Διοίκηση της ΕΕΑ και τους εμπλεκόμενους φορείς του ΥΠΠΟΑ να προασπίσουν όχι μόνο τα βαλλόμενα εργασιακά δικαιώματα των ΙΔΟΧ συναδέλφων, αλλά και την προοπτική συνέχισης και ολοκλήρωσης του εν λόγω έργου, η οποία έχει τεθεί εν αμφιβόλω.

Τέλος, δεν θα μπορεί να θεωρηθεί κάτι λιγότερο από εμπαιγμός και υποκρισία, σενάριο ολιγοήμερης παράτασης της εργασίας της συναδέλφου, μόνο και μόνο για να εξασφαλιστεί τυπικώς (έστω και εκ των υστέρων) η ΕΕΑ ως προς την υποχρέωσή της να αναγνωρίσει και να χορηγήσει ημέρες οφειλόμενης αδείας στην ΙΔΟΧ συνάδελφο.

Να σταματήσει η κοροϊδία! Να δοθεί τώρα παράταση εργασίας στη συνάδελφο τουλάχιστον ισόχρονη με την πρώτη σύμβασή της, και στην προοπτική εργασίας της για όλους τους μήνες που προέβλεπε η προκήρυξη!

Να μεριμνήσει η ΕΕΑ, και όλες οι ΕΦΑ, ώστε το ΙΔΟΧ προσωπικό (στο συγκεκριμένο έργο, αλλά και σε κάθε ανάλογη περίπτωση) να μπορεί να κάνει τον εργασιακό προγραμματισμό του και να οργανώνει τη ζωή του. Να σταματήσουν οι απαξιωτικές και προσβλητικές πρακτικές που δηλητηριάζουν τις σχέσεις ανάμεσα στους εργαζομένους στον Πολιτισμό!

09-06-21

Να μπει ένα τέρμα στις αυθαιρεσίες ΥΠΠΟΑ και ΕΦΑΗ

Σε κρεσέντο εργοδοτικής αυθαιρεσίας διολισθαίνει συνεχώς η ΕΦΑΗ και το ΥΠΠΟΑ απέναντι στους συμβασιούχους των αρχαιολογικών εργασιών στο νέο αεροδρόμιο Καστελλίου. Υπενθυμίζουμε ότι βασικά αιτήματα της στάσης εργασίας, που πραγματοποιήθηκε την περασμένη Πέμπτη, 15/4, στο Ηράκλειο Κρήτης ήταν η άμεση πληρωμή όλων των δεδουλευμένων και η παύση διερεύνησης από την ΕΦΑΗ για τυχόν καταχρηστικότητα της επίσχεσης εργασίας, διάρκειας 6 ημερών, των απλήρωτων εργαζομένων. Ο ΣΕΚΑ σημείωνε σε ανακοίνωσή του ότι τέτοιες αποφάσεις τις λαμβάνει η αστική δικαιοσύνη και όχι οι εργοδότες.

Παρόλη την παρουσία περίπου 50 συμβασιούχων του εν λόγω έργου στη στάση εργασίας, η ΕΦΑΗ δεν εγκατέλειψε τον ρόλο του δικαστή και προώθησε προς το ΥΠΟΜΕ τις καταστάσεις πληρωμής των εν λόγω εργαζομένων χωρίς τις 4 από τις 6 ημέρες της επίσχεσης. Κάτι που ούτε υποχρεωνόταν ούτε έπρεπε να κάνει. Έκρινε, λοιπόν, προκαταβολικά ως καταχρηστική την επίσχεση από την 3η μέρα και έπειτα, από τη στιγμή, δηλαδή, που ενημέρωσε τους εργαζόμενους ότι σύντομα θα πληρώνονταν τον έναν εκ των χρεωστούμενων μισθών. Το κωμικοτραγικό της όλης υπόθεσης είναι ότι η ΕΦΑΗ συγχέει τον μέλλοντα με τον αόριστο, δηλαδή αυτό που πρόκειται να γίνει με αυτό που έγινε. Για παράδειγμα, οιοσδήποτε από τους εν λόγω απλήρωτους εργαζόμενους δε μπορεί να προμηθευτεί τα απαραίτητα για την διαβίωσή του επειδή θα υποσχεθεί στον εκάστοτε έμπορο ότι θα τον πληρώσει. Δεν ισοδυναμεί η υπόσχεση πληρωμής με την ίδια την πληρωμή.

Εκτός, λοιπόν, πραγματικότητας βρίσκεται το ΥΠΠΟΑ και η ΕΦΑΗ που επιλέγουν να τιμωρήσουν τους συμβασιούχους του Καστελλίου και να μετακυλήσουν σε αυτούς την ευθύνη καθυστέρησης καταβολής του μισθού του Μαρτίου, επειδή προκάλεσαν (!) τον έλεγχο νομιμότητας για την επίσχεση. Η αδιαφορία και εκδικητικότητά του ΥΠΠΟΑ αναδεικνύεται καθαρότερα από το γεγονός ότι οι απλήρωτοι συμβασιούχοι προέβησαν σε επίσχεση εργασίας και λόγω των μεγάλων εξόδων μετακίνησης στην εργασία τους, αφού δεν πληρώνονται οδοιπορικά για τα 80 χλμ. που διανύουν με ίδια έξοδα καθημερινά. Υπόδειγμα, λοιπόν, προς τον κόσμο της εργοδοσίας η ΕΦΑΗ, όχι μόνο επειδή εκδικείται κακοπληρωμένους εργαζόμενους, αλλά και επειδή διδάσκει τους απανταχού εργοδότες ότι μπορούν να ενεργούν κατά το δοκούν και καταχρηστικά απέναντι στους εργαζόμενούς τους.

Η πλήρως υποστελεχωμένη ΕΦΑΗ λειτουργεί απρόσωπα, διεκπεραιωτικά και, κατά συνέπεια, απαξιωτικά απέναντι στους εργαζόμενους. Για το λόγο αυτό, άλλωστε, παρότι υπήρξε προειδοποίηση 3 μέρες πριν την στάση εργασίας, δεν υπήρξε κανείς στην υπηρεσία την ημέρα εκείνη να δεχτεί επίσημα τους εργαζόμενους και την αντιπροσωπεία τους. Για το λόγο αυτό, επίσης, ενώ ο ΣΕΚΑ κατάφερε να παρέμβει την ίδια μέρα που έγινε γνωστή η δυσμενής αυτή εξέλιξη, δηλαδή στις 16/4, στη διευθύντρια της ΓΔΑΠΚ, αντίθετα με την προϊσταμένη της ΕΦΑΗ δε έχει σταθεί δυνατό έως σήμερα να επικοινωνήσει. 

Καλούμε το ΥΠΠΟΑ και το ΥΠΟΜΕ να εγκαταλείψουν τις λογικές φαρ ουέστ και να πάψουν να αυτενεργούν προς βλάβη των εργαζομένων. Το αναπτυξιακό αφήγημα της νυν και πρώην κυβέρνησης προς τον λαό της Κρήτης και τους κατοίκους της περιοχής του Καστελλίου για το φαραωνικής κλίμακας νέο αεροδρόμιο αποδεικνύεται, όπως αναμενόταν, ένα αξιοθρήνητο φιάσκο στις πλάτες των εργαζομένων. Απαιτούμε την άμεση καταβολή όλων των δεδουλευμένων του Μαρτίου και όλων των ημερών της επίσχεσης. Απαιτούμε το αυτονόητο, δηλαδή την κανονική και έγκαιρη καταβολή των μισθών!

Τι σημαίνει η πρόσφατη απόφανση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου για τους συμβασιούχους;

Έπειτα από ερωτήματα που δέχτηκε ο Σύλλογός μας σχετικά με τη σημασία της πρόσφατης απόφανσης του Δικαστηρίου Ευρωπαϊκής Ενώσεως για τους συμβασιούχους, παραθέτουμε ως μια πρώτη απάντηση στο εν λόγω ζήτημα τη γραπτή σύνοψη τού δικηγόρου Γ. Μελλισάρη, νομικού συμβούλου του Εργατικού Κέντρου Αθήνας (το κείμενο αυτό συντάχτηκε έπειτα από αρχική σχετική πρόσκληση του ΠΣΕΠ ΥΠΠΟ προς τον κ. Μελλισάρη).

Ως Σύλλογος Εκτάκτων Αρχαιολόγων, μιλώντας συνδικαλιστικά, θέλουμε να επιμείνουμε καταρχήν στα ακόλουθα:

α) Η πραγματική λύση των προβλημάτων των συμβασιούχων βρίσκεται στην συλλογική πίεση που είμαστε σε θέση να ασκήσουμε προς το υπουργείο στο οποίο αναφερόμαστε και την εκάστοτε κυβερνητική εξουσία. Οι αποφάνσεις των εθνικών και ευρωπαϊκών Δικαστηρίων μπορούν, στην καλή περίπτωση, να δώσουν θετική διέξοδο στην πίεση αυτή. Αν δεν υφίσταται συλλογικός αγώνας, καμία απόφαση δικαστηρίου δεν πρόκειται να έρθει να προστατεύσει τους επί συμβάσει εργαζόμενους, μόνο και μόνο επειδή θα «υπηρετεί το Δίκαιο, την ισονομία ή την ισοπολιτεία».

β) Και για την συγκεκριμένη θετική απόφανση του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ενώσεως «κρατάμε μικρό καλάθι». Όχι μόνο διότι η ερμηνεία της απόφανσης αυτής στα ελληνικά δικαστήρια μπορεί να μην είναι αυτή που οι συμβασιούχοι επιθυμούμε, αλλά διότι (βλέποντας το πρόσφατο, θερινό «κούρεμα» των αναδρομικών των συνταξιούχων κατά 60% από την κυβέρνηση, δηλαδή την καρατόμηση ενός δικαιώματος των συνταξιούχων το οποίο είχε αναγνωριστεί από το ίδιο το Συμβούλιο της Επικρατείας) έχουμε μάθει ότι η υλοποίηση μιας δικαστικής νίκης των εργαζομένων, και πάλι (επιχειρείται να) κρίνεται από την κρατική εξουσία.

Γ) Τέλος, δεν πρέπει να υποτιμηθεί ο γενικός κίνδυνος της σταδιακής υπαγωγής του εθνικού Δικαίου, στο ευρωπαϊκό. Μολονότι εν προκειμένω η απόφαση του ευρωπαϊκού Δικαστηρίου φαίνεται εκ πρώτης να ευνοεί τους Έλληνες εργαζόμενους επί συμβάσει, δεν θεωρούμε ότι πρέπει να υιοθετηθεί μια λογική γενικής υποταγής της ελληνικής νομοθεσίας στα ευρωπαϊκά παραγγέλματα.

Ακολουθεί το κείμενο του νομικού Γ. Μελλισάρη:

Με την απόφαση του Δικαστηρίου Ευρωπαϊκής Ενώσεως (ΔΕΕ) της 11-1-2021 (υπόθεση C-760/18, Μ.B. κλπ. κατά Δήμου Αγίου Νικολάου), που αποφάνθηκε σε προδικαστικό ερώτημα που του είχε αποστείλει το Μονομελές Πρωτοδικείο Λασιθίου για υπόθεση Συμβασιούχων εργαζομένων του τομέα καθαριότητος του Δήμου και συγκεκριμένα, μεταξύ άλλων, αν υπάρχει η δυνατότητα μετατροπής των συμβάσεων ορισμένου χρόνου σε συμβάσεις αορίστου χρόνου, βάσει της οδηγίας-πλαίσιο 1999/70/ΕΚ, δημιουργείται το πρώτο ουσιαστικό ρήγμα στο σκόπελο του άρθρ. 103 παρ. 8 του Συντάγματος, το οποίο εισήχθη με τη  συνταγματική αναθεώρηση του 2001. Θυμίζουμε ότι με βάση αυτό «Απαγορεύεται η από το νόμο μονιμοποίηση προσωπικού που υπάγεται στο πρώτο εδάφιο ή η μετατροπή των συμβάσεών του σε αορίστου χρόνου. Oι απαγορεύσεις της παραγράφου αυτής ισχύουν και ως προς τους απασχολουμένους με σύμβαση έργου».:

Το ΔΕΕ, εξετάζοντας τα ερωτήματα του Μονομελούς Πρωτοδικείου Λασιθίου, έδωσε τις εξής απαντήσεις οι οποίες (ειδικά η δεύτερη), γεννούν εκ νέου τις ελπίδες των εργαζομένων «συμβασιούχων», οι οποίοι ποτέ δεν έπαψαν ουσιαστικά να διατηρούνται από την Πολιτεία σε «εργασιακή ομηρεία», παρά τις αυτονόητες υπηρεσίες που προσφέρουν σε διάφορους κλάδους της οικονομίας

- Στο πρώτο ερώτημα του ελληνικού Δικαστηρίου απάντησε ότι όπου η οδηγία πλαίσιο 1999/70 αναφέρεται σε «διαδοχικές συμβάσεις ορισμένου χρόνου» εννοεί και περιλαμβάνει (εκτός από τις συμβατικές παρατάσεις των συμβάσεων εργασίας ορισμένου χρόνου) και αυτές που έγιναν με εθνικές νομοθετικές διατάξεις (νομοθετική παράταση συμβάσεων δηλ.), έστω και αν δεν τηρήθηκε ο έγγραφος τύπος που προβλέπεται στο εσωτερικό δίκαιο για την έγκυρη σύναψη τους

- Στο δεύτερο, πιο κρίσιμο και ευρέος ενδιαφέροντος ερώτημα, έδωσε την εξής απάντηση:

Τα ελληνικά (εν προκειμένω) δικαστήρια, ΥΠΟΧΡΕΩΝΟΝΤΑΙ να εφαρμόσουν όλες τις κρίσιμες διατάξεις του εσωτερικού δικαίου (ακόμα και προγενεστέρων της οδηγίας) που ισχύουν ακόμα και που προβλέπουν αποτελεσματικές κυρώσεις για την αποφυγή καταχρηστικής χρησιμοποίησης διαδοχικών συμβάσεων εργασίας ορισμένου χρόνου (ακόμη και στο δημόσιο, ΝΠΔΔ κλπ.), αν με την χρήση αυτών των διατάξεων παρέχεται προστασία των «συμβασιούχων». Πρέπει δηλ. να εξετάσει αν η διάταξη προγενέστερης και ακόμα ισχύουσας εθνικής ρύθμισης που επιτρέπει τη μετατροπή διαδοχικών συμβάσεων ορισμένου χρόνου σε σύμβαση εργασίας αορίστου χρόνου μπορεί, ενδεχομένως, να εφαρμοστεί. Μάλιστα, το ΔΕΕ δέχεται περαιτέρω, ότι ο εθνικός δικαστής κατά την υποχρεωτική ερμηνεία των ισχυουσών εθνικών διατάξεων, δεν εμποδίζεται απο εθνικές διατάξεις ακόμη και συνταγματικής φύσης, που απαγορεύουν απολύτως τέτοια μετατροπή στο δημόσιο τομέα.

Η απόφαση αυτή είναι πολύ σημαντική για δύο κυρίως λόγους:

Μ’ άλλα λόγια, ο Έλληνας δικαστής οφείλει: α) να εξετάσει ποια μέτρα υπάρχουν στο ισχύον εθνικό δίκαιο που να αποτρέπουν την καταχρηστική διαδοχική σύναψη συμβάσεων ορισμένου χρόνου και μάλιστα μέτρα που πρέπει να είναι «αρκούντως αποτελεσματικά και αποτρεπτικά για να διασφαλίζουν την πλήρη αποτελεσματικότητα των κανόνων που θεσπίστηκαν κατ’ εφαρμογήν της συμφωνίας- πλαισίου», β) αν κρίνει ότι τα μέτρα αυτά (ποινική ή πειθαρχική ευθύνη κλπ.) δεν επαρκούν, τότε οφείλει να χρησιμοποιήσει και τη διάταξη του άρθρ. 8 Ν. 2112/1920 και να «μετατρέψει» τη σύμβαση σε αορίστου χρόνου, γ) από την υποχρέωση αυτή δεν δεσμεύεται από τη μεταγενέστερη της Οδηγίας συνταγματική αναθεώρηση η οποία δεν μπορεί να αποτελεί ανάχωμα στην αποτελεσματική προστασία που παρέχει η Οδηγία.

Της απόφασης αυτής μπορούν να κάνουν χρήση όχι μόνο οι ήδη ενάγοντες «συμβασιούχοι» αλλά και όσοι εργάζονται σε δημόσιες υπηρεσίες ή Ο.Τ.Α. ή Ν.Π.Δ.Δ., προκειμένου να ξεπεραστεί ο σκόπελος που έθετε μέχρι σήμερα η νομολογία, δηλ. το άρθρ. 103 παρ. 8 του Συντάγματος. Επίσης, στο μέτρο που οι αποδοχές ενός εργαζόμενου ορισμένου χρόνου κατά το διάστημα που εργαζόταν στο δημόσιο ή ΟΤΑ ή ΝΠΔΔ, υπολείπονταν για οποιοδήποτε λόγο των εργαζομένων αορίστου χρόνου, γεννώνται και χρηματικές αξιώσεις κατά περίπτωση.

Μένει να δούμε, τι αντιμετώπισης θα τύχει η απόφαση αυτή από τα ελληνικά δικαστήρια (τα οποία πάντως δεσμεύονται από τις βασικές σκέψεις της απόφασης του ΔΕΕ), ιδίως στο ζήτημα της υποχρεωτικής έρευνας για την ύπαρξη ισοδυνάμων αποτελεσματικών μέτρων για την αποφυγή της κατάχρησης της σύναψης διαδοχικών συμβάσεων ορισμένου χρόνου. Είναι όμως ένα τεράστιο βήμα προς τη δικαίωση χιλιάδων εργαζομένων που παρέχουν επί έτη υπηρεσίες και οι οποίοι βιώνουν καθημερινά την ανασφάλεια και το φόβο για το μέλλον της εργασίας τους.

ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΕΛΙΣΣΑΡΗΣ, ΔΙΚΗΓΟΡΟΣ

ΝΟΜΙΚΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΡΓΑΤΙΚΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΑΘΗΝΑΣ